آتروز کمر به عنوان نوعی بیماری تحلیل رونده تعریف میشود. آتروز کمر یا اسپوندیلوز را مفاصل متصل کننده مهرهها ایجاد میکنند و تقریبا در تمام نواحی ستون فقرات ایجاد میشود. کمر درد و گردن درد یکی از شایعترین شکایات پزشکی است. این بیماری شاخههای گستردهای دارد که یکی از آنها آتروز کمر است. مهرههای کمر به ما امکان میدهد که بتوانیم روی پا بایستیم. آنها همچنین از نخاع و اعصاب نخاعی محافظت میکنند. آرتروز کمر دلایل زیادی از جمله سن، ژنتیک، اضافه وزن دارد. درمان آرتروز کمر هم به صورت خانگی هم بصورت دارویی انجام می گیرد در این مقاله سایت دکتر مثبت اطلاعات کاملی در باره ی آتروز کمر، علایم، دلایل، درمان آن به شما خواهیم داد.
آناتومی ساختمانی استخوانی کمر
کمر دارای ۵ مهره اصلی است که از L1 تا L2 شماره گذاری میشوند. همچنین کمر دارای 26 استخوان است که روی هم قرار گرفته و توسط تعدادی دیسک از یکدیگر جدا شدهاند. مهرههای کمر به ما امکان میدهند که بایستیم، آنها همچنین از نخاع و اعصاب نخاعی محافظت میکنند. آرتروز زمانی رخ میدهد که نوارهای بافتی پشتیبان ستون فقرات ضخیم شده، استخوانها و مفاصل تغییر شکل داده و سطح این استخوانها دچار برآمدگیهایی مانند خارهای استخوانی شود. هر یک از این تغییرات میتوانند باعث وارد آمدن فشار به سایر ساختارها و بروز درد شود.
آرتروز کمر چیست ؟
استئوآرتریت کمر که به عنوان لومبارتروز نیز شناخته میشود، یک بیماری بسیار شایع است که تقریباً 75 درصد از افراد بین 65 تا 75 سال را تحت تأثیر قرار میدهد. در این عارضه غضروف دیسکهای بین مهرهای ستون فقرات کمر زود ساییده میشود و دیگر نمیتواند فشار بین مهرهها را کاهش دهد. علائم آرتروز کمر زمانی بروز میکنند که استخوانها یا سایر ساختارهای موجود در کمر، نخاع یا ریشههای عصبی منشعب از آن را تحت فشار قرار دهند. باریک شدن قابل توجه کانال نخاعی به خاطر آرتروز، تنگی کانال نخاع نامیده میشود و ساییدگی و فرسودگی تدریجی شایعترین دلیل آن است. آرتروز ستون فقرات معمولاً باعث کمر دردِ همراه با درد یا بیحسی پاها میشود.
انواع آرتروز را بشناسیم، آرتروز ستون فقرات و کمر
آرتروز انواع مختلفی دارد، این مشکل باعث بروز درد و ناراحتی در مفاصل ساییده شده یا فاصله گرفته میشود و معمولاً هم حالت مزمن پیدا میکند. با چند نوع آرتروز کمر آشنا شوید:
- روماتیسم آرتروز مفصلی
یکی از انواع شایع آرتروز هم روماتیسم مفصلی است. این حالت هم در نتیجه حمله سیستم ایمنی بدن به مفاصل خودش به وجود میآید. در صورت ابتلا به چنین وضعی، دچار درد و تورم خواهید شد و استخوانهایتان به تدریج ساییده و از شکل اصلیشان دور میشوند.
- آرتروز شدید ستون فقرات
اگر آرتروز شدید شود، مشکلات حرکتی بسیاری برای فرد مبتلا رخ خواهد داد. ضمن اینکه عوارض ناخوشایندی مانند درد و بیحسی هم دامنگیر او میشوند که بسیار آزاردهنده هستند. این مشکل از آسیبهای ستون فقرات است که نیاز به پیگیری جدی دارد.
- آرتروز خفیف کمر
در حالت بروز آرتروز خفیف، میزان درد و التهابی که در ناحیه کمر حس میشود، زیاد نیست. بروز این نوع از مشکل با نشانههایی قطعی و واضح همراه نیست و همین موضوع میتواند تشخیص آرتروز را به تأخیر بیاندازد.
علت آرتروز کمر چیست؟
علاوه بر فرسودگی و کارکشیدن از بدن که میتواند منجر به آرتروز ستون فقرات و کمر شود یا ابتلا به مشکلات خودایمنی، در بسیاری از موارد دلیل مشخصی برای ابتلا به این عارضه وجود ندارد. البته تحقیقاتی هم انجام شدهاند که نشان میدهند، امکان ارثیبودن این بیماری هم وجود دارد. عوامل خطری که امکان ابتلا به آرتروز در این ناحیه از بدن را افزایش میدهند، شامل بالارفتن سن و اضافه وزن هم میشوند. دچاربودن به وضعیتهایی مانند بیماری دیابت، نقرس، پسوریازیس، سِل، سندروم روده تحریکپذیر و بیماری لایم هم میتواند روی مبتلاشدن به آرتروز در ناحیه مذکور اثرگذار باشد.
علائم و نشانههای آرتروز کمر در همه افراد یکسان است؟ آیا این عارضه درد زیادی ایجاد میکند؟
علائم درد آرتروز کمر میتوانند در هر جایی از ستون فقرات رخ دهند. معمولاً آنها به آرامی بروز کرده و به مرور بدتر میشوند. معمولاً افرادی که به دلیل آرتروز کمر دچار تنگی کانال نخاع میشوند با خم شدن به جلو کمی تسکین مییابند و هنگامی که میایستند علائمشان بدتر میشود. این علائم عبارتند از:
- گردن درد که به شانهها و بازوها منتشر میشود.
- کمر درد که به باسن و پاها منتشر میشود.
- زانو درد در صورتی که آرتروز لگن و کمر بروز کند.
- بیحسی، گرفتگی یا ضعف دستها یا پاها
- از دست دادن کنترل مدفوع یا ادرار
آیا تشخیص آرتروز کمر کار آسانی است؟
معمولاً متخصصان ما میتوانند با دریافت تاریخچه پزشکی شما و انجام یک معاینه فیزیکی آرتروز ستون فقرات را تشخیص دهند. گاهی نیز، علاوه بر موارد فوق تنها به یک عکس رادیولوژی ساده نیاز است. معمولاً در صورت عدم رفع علائم، اقدام بعدی انجام یک امآرآی خواهد بود.
آرتروز لگن و کمر چیست و چه علائمی دارد؟
آرتروز مفصل لگن در بین جمعیت بالای ۵۰ سال شیوع دارد و اغلب دردهای ناحیه لگن که در سر استخوان ران احساس میشود، درد مربوط به دیسک کمر، تنگی کانال نخاع، آرتروز کمر و دردهای سیاتیک است. اما آرتروز مفصل لگن بسیار ناتوان کننده و درد آور خواهد بود.
شروع آرتروز مفصل لگن و کمر بسیار تدریجی و مرموز گزارش شده است و با فعالیت تشدید میشود، اما در موارد پیشرفته بیمار آنقدر درد دارد که حتی شبها نمیتواند بخوابد. درد آرتروز لگن معمولا به قسمت داخلی و به سمت زانوها انتشار پیدا میکند و زانو درد را به دنبال دارد. مهمترین درمان غیرجراحی آرتروز لگن و کمر، کاهش وزن و انجام ورزشهای تخصصی و حساب شده زیر نظر متخصص طب فیزیکی و توانبخشی است. ورزشهای آبی در بیماران مبتلا به آرتروز لگن و کمر جایگاه بسیار اختصاصی و مهمتری دارد. این ورزشها در بهبود کمر گردن درد نیز نقش مهمی دارند.
درمان قطعی آرتروز کمر؛ معرفی راهکارهایی برای کاهش درد و علائم
در بیشتر موارد درمان استئوآرتریت کمر به منظور تسکین علائم درد و افزایش توانایی عملکرد فرد انجام میشود. از آنجاییکه آرتروز کمر با گردن درد و التهاب کمر و درد مفاصل زانو کاملا مرتبط است باید روش درمان کاملا سنجیده باشد. در ادامه این مطلب راهکارهای درمان آرتروز کمر را معرفی خواهیم کرد.
۱. درمان خانگی آرتروز کمر؛ اولین اقدامات برای بهبود درد و جلوگیری از آسیب بیشتر در کمر
افراد مبتلا به آرتروز کمر لازم است بدانند که تمام روشهای خانگی و غیر دارویی برای همه بیماران مناسب نیستند و ممکن است برای برخی نتایج مفید و مؤثری را به همراه داشته باشند، اما در مقابل برای برخی دیگر از بیماران بی تأثیر باشند یا تأثیر نامطلوبی ایجاد کنند. به طور کلی موارد زیر به کنترل پیشرفت آرتروز کمک میکنند:
- ورزش
- کاهش وزن
- ترک سیگار
- دوری از رطوبت
- قرار نگرفتن در معرض باد
- مصرف خوراکیهای مفید حاوی امگا ۳
انواع درمانهای جایگزین برای آرتروز کمر
پزشک علاوه بر تجویز داروها برای تسکین درد آرتروز، ممکن است درمانهای مکمل را نیز برای کمک به کاهش علائم توصیه کند.
- طب سوزنی آرتروز کمر: طب سوزنی یک روش باستانی چینی است که در آن برای بهبود بیماریها، نقاط طب سوزنی در بدن با وارد کردن سوزنهای کوچک و نازکی تحریک میشوند. برای تسکین کمردرد با طب سوزنی پزشک سوزنها را در نقاط ماشهای خاصی در بدن (مانند، کمر، لگن، پشت زانو) وارد میکند.
- ماساژ درمانی: ماساژ درمانی یکی از روشهای کنترل درد است. یک ماساژدرمانگر دارای مجوز، برای برطرف کردن تنش بافتها و عضلات از تکنیکهایی برای ماساژ و دستکاری آنها استفاده میکند.
- مدیتیشن: تمرینهای مبتنی بر ذهنآگاهی مانند مدیتیشن به بدن آرامش و استرس را کاهش میدهند. با کاهش استرس، سطح التهاب و تنش در بدن و در نتیجه کمر درد نیز کاهش مییابد.
۲. استفاده از داروهای مسکن OTC؛ از راهکارهای اولیه درمان آرتروز
داروهای بدون نسخه (OTC) معمولا خط اول درمان برای آرتروز کمر هستند. تیلنول (استامینوفن) و NSAID ها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می توانند موقتا درد و التهاب در مفاصل را کاهش دهند. مسکنهای موضعی را میتوان مستقیما روی پوست مفاصل آسیبدیده مالید. چندین داروی موضعی بدون نسخه برای این منظور وجود دارد، از جمله کرم ها، ژل ها و اسپری هایی که به کاهش موقت درد آرتروز کمک می کنند. ترکیبات مسکن های موضعی شامل NSAID ها (همان مواد فعال NSAID های خوراکی) و کپسایسین (یک جزء فعال موجود در فلفل تند یا چیلی) است. درمانهای بدون نسخه را میتوان در کنار انواع دیگر درمانها برای کاهش التهاب، درد و تورم ناشی از آرتروز کمر استفاده کرد.
۳. داروهای تجویزی؛ در درمان آرتروز کمر
در صورتی که داروهای OTC درد ناشی از آرتروز کمر را کاهش ندهند، داروهای قوی تری تجویز می شود. برخی از NSAID ها، مانند زورولکس (دیکلوفناک)، که فقط با نسخه پزشک فروخته می شوند، به کاهش درد و التهاب کمک می کنند.
در صورت ابتلا به نوعی آرتروز التهابی، علاوه بر NSAIDهای تجویزی، ممکن است داروهای ضدالتهابی به نام استروئیدها نیز تجویز شوند. استروئیدها در دو شکل خوراکی یا تزریقی وجود دارند.
چه کسانی به آرتروز ستون فقرات مبتلا میشوند؟
به طور کلی آرتروز با افزایش سن اتفاق میافتد. البته افراد جوان نیز در اثر عوامل مختلفی به این عارضه مبتلا خواهند شد. برخی از این عوامل عبارتند از: افزایش سن، آسیب یا ضربه به مفصل، نوعی نقص ژنتیکی مربوط به غضروفها، استفاده مکرر از مفصل، فشار زیاد به کمر در اثر شغل و فعالیتهای رایج، اضافه وزن، سبک زندگی بی تحرک. همچنین افرادی که ورزشهای سنگین انجام میدهند نیز در معرض خطر ابتلا به آرتروز کمر و زانو درد قرار دارند.
جمع بندی نهایی در زمینه آرتروز کمر
آرتروز کمر مثل آرتروز زانو و انواع دیگر آرتروز مفصل را درگیر میکند. آناتومی کمر طوری است که با هر نوع التهابی منجر به گردن درد و کمر درد و زانو درد میشود. آرتروز مهره کمر در دو نوع خفیف و شدید بروز میکند. علت آرتروز کمر یا مربوط به مشکلات خودایمنی یا تحت تاثیر عوامل ژنتیکی و بیماری است. اصلیترین علائم آرتروز درد مفاصل است. تشخیص آرتروز اولین گام درمان محسوب میشود. درمان خانگی آرتروز کمر در راستای کنترل آرتروز کمک موثری میکند و انواع درمانهای جایگزین برای آرتروز کمر نیز در درمان قطعی آرتروز مورد استفاده قرار میگیرد.
پرسشهای پرتکرار در زمینه آرتروز کمر
دلایل آرتروز کمر چیست؟
سن، جنسیت، آسیب، بیماری و اضافه وزن از دلایل آرتروز کمر هستند.
آرتروز مهره کمر آیا عارضهای خطرناک است؟
بله آرتروز کمر سایر مشکلات ستون فقرات مانند کمر درد و گردن درد را به دنبال دارد.
قرص برای آرتروز کمر چگونه اثر میکند؟
داروهای آرتروز درد را کنترل و از پیشرفت بیماری پیشگیری میکنند.