مهمترین علائم دیسک کمر در پا را باید احساس سوزش، سردی و گرمی پوست پا، گرفتگی و سفت شدن عضلات، احساس ضعف و فلج اندام، بیحسی و احساس خارش دانست. این علائم هر چقدر شدت بیشتری داشته باشند وضعیت دیسک وخیم تر به نظر میرسد. اصلیترین علت ایجاد این علائم را باید فتق دیسک دانست، چون به رشتههای عصبی و نخاع فشار وارد میکند و موجب ایجاد تنگی کانال نخاعی خواهد شد. فشار وارد آمده به هر کدام از رشتههای عصبی و نخاع، عملکرد حرکتی پاها را با اختلال روبرو میسازد.
بنابراین یکی از مهمترین علائم فتق دیسک کمر، انتشار درد به پاها محسوب میشود. در این مقاله از مجله سلامت دکتر مثبت با توجه به اهمیت این نوع از علائم دیسک کمر در پاها سعی داریم به طور مفصل آن را بررسی کنیم.
علائم دیسک کمر در پا؛ 8 نشانهای که فتق دیسک را تایید میکند
علائم یک مشکل یا بیماری مانند فتق دیسک، میتواند از درد مبهم در پشت تا بیحسی شدید و مشکل در حرکت متفاوت باشد. در برخی موارد، درد پس از چند هفته به خودی خود از بین می رود. اما اگر درد ادامه یابد، میتواند ناتوان کننده شود. اگر نمیدانید که آیا با فتق دیسک سر و کار دارید، این دلایل را بخوانید تا به مشکل خود پی ببرید:
1.درد در پاها و ران؛ هشداری برای ابتلا به فتق دیسک
ایجاد احساس در هر نقطه از بدن با یک رشته عصب کمری به وجود میآید. هرگاه یکی از دیسکهای کمر از جای خود بیرون بزند و دچار اسیب شود به این رشتههای عصبی فشار وارد میآورد و یک نقطه دچار علامت میشود. درد شایعترین نشانه دیسک کمر در پاها به حساب میآید. بسیاری از بیماران بر این باورند که با ابتلا به دیسک کمر باید کمردرد را احساس کنند؛ در صورتی که مبتلایان به سیاتیک و دیسک کمر در ابتدا درد را در ناحیه پا تجربه میکنند.
2. احساس سوزش پا؛ زنگ خطری برای ابتلا به دیسک کمر
از دیگر علائمی که باید به صورت جدی به عنوان حضور دیسک کمر دانست احساس سوزش در پاها است. سوزش پاها اغلی در شب رخ میدهد و گاهی خواب را از فرد میگیرد. ولی باید دانست که سوزش پاها همیشه در فتق دیسک ریشه ندارد بلکه میتواند ناشی از دیابت، کمبود برخی ویتامینها، و فشار روی عصب پا باشد. یکی از داروهایی که برای درمان سوزش پا ناشی از دیسک کمر معمولا توصیه میشود گاباپنتین است.
3. درد پا و کمر هنگام حرکت؛ مرحله اول ابتلا به دیسک کمر
برخی از افراد که از فتق دیسک رنج میبرند، وقتی آرام هستند یا روی صندلی مینشینند، دردی در کمر و پاها حس نمیشود. اما پس از حرکت در فاصله کوتاهی درد پاها و کمر انفجاری میشود. اگر متوجه شدید که عطسه یا جهش ناگهانی باعث درد میشود، حتما با یک متخصص مغز و اعصاب صحبت کنید تا علت را برای شما بشکافد. متأسفانه، برخی از افراد هستند هنگام نشستن یا خندیدن، شدیدترین کمر درد و زانودرد را تجربه میکنند.
4. احساس ضعف و فلج اندام؛ رد پایی از دیسک کمر که باید جدی گرفته شود
شاید احساس ضعف و فلج اندام را خطرناکترین نشانه دیسک کمر در پاها دانست. این نشانه اغلب با عدم کنترل پا حین پیادهروی و همچنین ناتوانی در بالا آوردن انگشتان پا همراه است. معمولا بیماران با این موضوع که هنگام راه رفتن نمیتوانند پای خود را به درستی حرکت بدهند و حین حرکت انگشتان پایشان به زمین کشیده میشود به پزشک مراجعه میکنند. این وضعیت را باید یکی از جدیترین شرایط دیسک کمر دانست که تعلل در درمان آن امکان دارد فرد را برای همیشه فلج کند. با روشهای مناسب متوان تا حدی به بهبود علائم پرداخت ولی اسیبهایی که ریشه عصبی دارند روند بهبودی بسیار کُندی دارند و گاهی غیر قابل برگشت هستند.
5. بی حسی در پاها؛ نشانهای از فتق دیسک که نیاز به درمان تهاجمی دارد
با توجه به اینکه کدام یک از مهرههای کمر فرد مبتلا به فتق و آسیب شده، بخشی از پا را با بی حسی روبرو میسازد. این نوع بی حسی در ابتدا موقت و حالت گذرا دارد ولی داعمی شدن آن دور از ذهن نیست. اگر به بی حسی داعمی در پاها مبتلا شدید و باید گفت وضعیت دیسک به حدی وخیم است که نیاز به جراحی و تزریق اپیدورال دارد.
6. خارش در پا؛ نشانهای از دیسک کمر است که کمتر مورد توجه است
ایجاد حسهاتی نامتناسب مانند خارش در پا میتوانند از علائم دیسک کمر در پا باشند. منتهی تشخیص اینکه ایا این حس ریشه در بیرئن زدگی دیسک دارد یا یا خیر نیاز ه مهارت بالای پزشکی دارد.
7. گرفتگی و سفت شدن عضلات پا، نشانه دیسک کمر یا خیر؟
اسپاسم عضلات و گرفتگی ماهیچهها را باید از آزاردهندهترین علائم دیسک کمر در پا به حساب آورد؛ چون این عارضه باعث میشود مسیر درمان دیسک کمر در پاها به اشتباه پیش رود. معمولا به صورت دائمی یا گاه به گاه خود را نشان میدهد که در صورت دائمی بودن فرد را از انجام فعالیتهای روزانه باز میدارد.
به صورت کلی فرمانهای حرکتی از مغز و توسط نخاع به اندامها و عضلات میرسد؛ پس هر گونه بیماری یا اختلال در این مسیر منتهی به ضعف، گرفتگی و اسپاسم عضلات پا خواهد شد.
8. دردی که جابجا میشود؛ حالتی که ابتلا به دیسک کمر را تایید میکند
برخی از افراد مبتلا به بیرون زدگی دیسک کمر در نهایت یک هفته در قسمت پایین کمر و در هفته بعد در پشت ران خود درد تیزی را تجربه میکنند. این علامت هشداری برای ورود دیسک کمر به مرحله وخیم شدن است، به خصوص اگر در یک طرف بدن بیشتر باشد. اگر درد در اطراف باسن، ساق پا یا تا انگشتان پا میپرد، باید بر اساس توصیههای متخصص عمل کرد تا وضعیت دیسک بدتر نشود.
علائم دیسک کمر در پاها چه زمانی ظاهر میشود؟
معمولا چنین علائمی بلافاصله ظاهر نمیشوند و علائم اولیه فتق دیسک کمر معمولا خفیف است. شروع علائم و درد ناشی از فتق دیسک کمر نیز به سلامت عمومی و سن بیمار بستگی دارد، اما درد در پاها زمانی شروع میشود که اعصاب حسی و حرکتی ستون فقرات کمر تحت تاثیر دیسکهای آسیبدیده قرار میگیرند. بنابراین بروز علائم دیسک کمر به مراحل درگیری دیسک بستگی دارد.
چگونه تشخیص دهیم که پا درد نشانه دیسک کمر یا سیاتیک است؟
درد در پاها یکی از مهمترین علائم سیاتیک است. سیاتیک نیز مانند فتق دیسک به خودی خود بیماری نیست. عصب سیاتیک طولانیترین عصب بدن است که از نخاع کمری تا باسن تا انتهای پاها و مچ پا امتداد دارد. بنابراین اگر این عصب تحت فشار قرار گیرد علائمی مانند علائم دیسک کمر در پا ظاهر میشود. کهیر در پاها، درد در باسن و پشت ساق پا، ضعف و بیحسی شدید در پاها و … از علل شایع فتق دیسک کمر است. اگر علائم بیرون زدگی دیسک در پاها یک طرفه باشد و فقط یک پا درگیر باشد به این نوع درد سیاتیک میگویند.
نکات پایانی درباره دیسک کمر در پاها
دیسک کمر اصطلاحی است که برای توصیف آسیب و تخریب دیسکهای بین مهرهای ستون فقرات بکار میرود. این اصطلاح بیماری نیست و زمانی که دیسکها از موقعیت خود خارج شده و به اعصابی که پاها را کنترل میکنند فشار بیاورند، میتوان گفت که فرد دچار فتق دیسک کمر شده است.
یکی از مهمترین اختلالاتی که فرد دچار آن میشود درد شدید در پاها و اکثر مبتلایان به فتق دیسک از چنین عارضهای شکایت دارند. علائم دیسک در پا ها شامل: کهیر در پاها، احساس سرما و گرما در پاها، اسپاسم عضلانی در پاها و همچنین بیحوصلگی و ضعف جدی در پاها است.
فرد مبتلا به بیرون زدگی دیسک نخست درد را در قسمت پایین کمر خود احساس خواهد کرد و اگر اعصاب درگیر باشد، درد به باسن، رانها و حتی پشت زانو منتقل خواهد شد. هر میزان عمق درگیری اعصاب بیشتر باشد، شدت درد عمیقتر خواهد بود. گاهی درد از زانو عبور کرده و به پشت پاشنه و انگشتان پا نیز میرسد.
همه این علائم امکان دارد با کهیر، گزگز و بیحسی همراه باشد. این علائم دیسک کمر در پا زمانی شدیدتر میشود که فرد شروع به راه رفتن کند یا برای مدت طولانی بایستد. در این حالت بیمار احساس خشکی شدید، سرما یا گرما در پاها میکند و تعادل خود را از دست میدهد.
مهمترین سوالات درباره دیسک کمر در پا
اما سوال اینجاست که چرا علائم دیسک کمر بیشتر در پاها گسترش پیدا میکند؟
برای اینکه پاها بتوانند وزن را تحمل کنند، راحت راه رفت و پاها را حرکت داد باید تعداد زیادی اعصاب در قسمت پایین کمر عملکرد هماهنگی داشته باشند تا حرکت پا امکانپذیر شود. اگر یکی از اعصاب کمر به دلایل مختلف مانند فتق دیسک کمر آسیب دیده باشد. عملکرد عصبی پاها مختل و بیمار درد شدیدی در پاها و کمر احساس خواهد کرد.
درد دیسک کمر در چه نقاطی از بدن احساس میشود؟
فرد مبتلا به دیسک ابتدا در قسمت پایین کمر خود احساس درد میکند و اگر اعصاب درگیر باشد، درد به باسن، رانها و حتی پشت زانو سرایت میکند. هر چه اعصاب بیشتر درگیر باشند، درد عمیقتر و امکان دارد از زانو عبور کرده و به پشت پاشنه و انگشتان پا برسد. هنگامیکه اعصاب کمر بیشتر تحریک میشوند، همهاین علائم ممکن است با علائمیمانند کهیر، گزگز و بی حسی همراه باشد.
ایا علائم دیسک در پاها همان درد سیاتیک محسوب میشود؟
این سوالی است که بسیاری از افرادی که از پا درد رنج میبرند از جراح ستون فقرات میپرسند و اغلب در استفاده از این دو کلمه اشتباه میکنند. این دو بیماری ممکن است متفاوت باشند، اما علت اصلی سیاتیک را میتوان به فتق دیسک کمر نسبت داد. بنابراین عصب سیاتیک به یکباره درگیر نمیشود، بلکه یکی از بیماریهای ستون فقرات عامل چنین دردهایی است. حدود 90درصد از دردهای سیاتیک ناشی از فتق دیسک کمر و 10درصد مربوط به سایر اختلالات ستون فقرات مانند تنگی کانال نخاعی و آسیب مستقیم به عصب سیاتیک است. علت اصلی درد هنگام نشستن و راه رفتن در بیماران مبتلا به فتق دیسک کمر، تحریک عصب سیاتیک در پشت ران است.